|
Sakarya ilinin sahip olduğu birtakım avantajlar bulunmakta. Bunlardan bazıları; ekonomik ve sosyal olanaklar, coğrafi avantajlar buna paralel, kara ile demiryolu ulaşımına yakınlık, verimli topraklar, İstanbul gibi Türkiye’nin ekonomik anlamdaki kalbi sayılan vilayete yakınlığı, artan sanayi ve ticari kuruluşları ile yatırımlardır.
Ticari ilişkileri, ulaştırma alanında kaydedilen olumlu gelişmelerle şekillenen ilimizde, İstanbul- Adapazarı demiryolunun 1890’da işletmeye açılması ile birlikte, o zamana kadar sınırlı olarak yapılan orman ve tarım ürünleri ticareti daha da önem kazanmıştır. Bu dönemde sağlanan birikimlerle birlikte bir çok ticari kuruluş ve banka kurulmaya başlanmıştır.
Adapazarı nüfusunun %39’u ticaret, %19’u sanayi, %16’sı idari, %6’sı ara mallar, %20’side diğer alanlarda faaliyet göstermektedir.
Sakarya ilinde, özellikle son 10-15 yılda özel sektör yatırımları büyük bir hız kazanmış ve halen artan ivme ile yatırım ve büyüme sürmektedir. Koç, Sabancı, , Toprak ve Ülker ile birlikte organize sanayi bölgeleri ile ekonomisi canlanmaya başlayan, yatırımcısı ile büyüme hedefleyen bir il olması gözden kaçmamaktadır. Sakarya’da özel sektörün dışında çok önemli kamu yatırımları da bulunmaktadır.
Bunlardan bazıları, Türkiye Zirai Donatım Kurumu (TZDK), Türkiye Vagon Sanayi A.Ş.(TÜVASAŞ), Et ve Balık Kurumu (EBK), Şeker Fabrikası ve 1010.Ord.Don.Ana.Tamir Fabrikası (Tank Palet)’dır.
Sakarya’da ,başta otomotiv ve yan sanayisi olmak ile birlikte, tekstil, gıda, demiryolu ve yan sanayi, orman ürünleri, yapı-inşaat malzemeleri, süs bitkileri ve fidan yetiştiriciliği gibi oldukça çeşitli alanlara yayılan yatırım merkezi hüviyetine sahiptir. Aynı zamanda KOBİ denilen küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin sanayide önemli yeri vardır. Birçok büyük sanayi kuruluşuna yan sanayi hizmeti yapan ve sayıları 700 civarı olan bu kuruluşlarda yaklaşık 20bin kişi istihdam ediliyor. Ayrıca, Sakarya’da toplam 410 kooperatif , 486 Anonim Şirket , 3.844 Limited Şirket mevcuttur.
İl’de tarım yapılan topraklar, toplam yüzölçümünün %50’si civarıdır. Tarım sektörü; ülke ekonomisi içerisinde GSMH dan %14.5, bölge ekonomisi içerisinde % 5.2 pay alırken, ilde toplam GSH dan % 20.5 pay almaktadır. Sektörlere göre dağılımına baktığımızda % 40.75’lik bir payla hayvansal üretim ilk sırada yer almaktadır.Bunu % 30.65’lik oranla meyve üretimi, % 18.41’iık oranla tarla bitkileri üretimi ve % 10.68’lik oranla sebze üretimi izlemektedir. İlin güneyinde yer alan ilçelerimizde sebzecilik ve çeşitli meyveler, orta kesimde başta mısır olmak üzere tarla ziraatı ve sebzecilik, kuzeye gidildikçe fındığın öne çıktığı görülmekle birlikte il genelinde hayvancılık yaygın olarak yapılmaktadır.
Tarım sektörü ilin ekonomik yapısında yadsınamayacak derecededir. Sakarya GSMH’sının %20 payına sahip 58bin civarındaki çiftçi ailesinde kişi başı gelir Türkiye ortalaması olan %14’ün üzerindedir. Diğer bir deyişle Sakarya ürettiklerinin %20’sini tarımdan kazanmaktadır. Şehirde, Patates, Soğan, Şeker Pancarı, Mısır, Ayçiçek, Fındık, Kestane gibi ürünler ön plana çıkmaktadır. Sakarya ilini tarımda ön plana çıkaran ürünlerden biride Mısır’dır. Türkiye mısır üretiminin 1/5’i Sakarya’ da yetiştirilmektedir. Dekar başına verim ortalaması ise Dünya ortalamasının üzerindedir. Merkez, Söğütlü, Ferizli, Akyazı, Karasu ilçelerinde ağırlıklı olarak yapılan mısır üretimi, Sakarya ili içerisinde ki ekiliş ve üretim değerleri açısından ilk sırada yer almaktadır. Süs bitkileri ve Fidancılık sektöründe Sapanca ilçesi ve Arifiye beldesi ön plana çıkmaktadır.
Bu yörede bir bitkinin yetişebilmesi için gereksinim duyduğu ekolojik isteklerin Dünyada az bulunan bir özelliğe sahip olması yöreyi bu alanda son derece önemli kılmaktadır. İlde Fındık üretiminin de önemli bir payı bulunmaktadır. Dünya fındık üretiminin %20’si Türkiye’de, yine bunun yaklaşık %20’si Sakarya’da üretilmektedir.
SAKARYA İLİ ARAZİ DURUMU
Arazinin Kullanım Amacı Kapladığı Alan (Hektar) İl Yüzölçümündeki Payı (%)
Tarım Alanı 237.110 49.0
Ormanlık ve Fundalık 208.290 43.0
Çayır ve Mera 16.433 3.5
Tarım Dışı Alan 21.667 4.5
İlin Yüzölçümü 483.500 100.0
Birçok alanda yatırımcılara önemli olanaklar sağlayan ilde Milli Gelir’in düşük görülmesinin temel nedenlerinden biriside yukarıda da saydığımız birçok önemli kuruluşların fabrika merkezlerinin İl dışında olmasıdır. Bu kuruluşların vergilerini Sakarya ilinde bulunan Vergi Daireleri’ne yatırmaları halinde İller bankasından aldığı nüfus başına düşen pay buna paralel olarak artış gösterecektir.
2002 yılında Sakarya’da gerçekleştirilen toplam ihracat, bir önceki yıla göre %34,6 artarak 66.948.000USD seviyesinde gerçekleşmiştir. Bu dönemde gerçekleştirilen ithalat ise %4,8’lik bir azalış ile 41.382.000USD seviyesine gerilemiştir. Dış ticaret hacmi yüzde %16,2 oranında artarak 108.330.000USD seviyesine yükselen ilde diğer taraftan 2001 yılında 6.293.000USD fazlalık veren dış ticaret dengesi, 2002 yılında ise 25.566.000USD fazlalık vermiştir. Genel olarak ihracat; ABD, AB Ülkeleri, Serbest Ticaret Anlaşması yapılan ülkeler (Bulgaristan, Romanya, Azerbeycan, Arnavutluk, Makedonya, İsrail), Rusya, Ukrayna, Gürcistan, Kırgızistan, Türkmenistan, İran, Suriye, Pakistan, Mısır, Moğalistan ve Etiyopyadır.
Serdar Saraç hakkındaki diğer yazılar
|
= Resimli ilanlar
