Çarşamba, 28 Mayıs 2008 |
Sinema tarihinin başında Fransız Louis ve Auguste Lumiere kardeşler'in, 'sinematograf' adlı aleti geliştirerek 1800'lerin ikinci yarısı boyunca devam eden hareketsiz görüntüleri hareketlendirme yarışını kazanmaları var. Lumiere'ler 22 Aralık 1895 günü Paris'te Capucines Bulvarı'ndaki Grand Cafe'de topluluk önündeki ilk sinema gösterisini yaptılar. Ses kayıt teknolojisinin geliştirilmesiyle 1929'dan itibaren sessiz dönem sona erdi. Sektör hızla gelişti. İkinci Dünya Savaşı'na kadar Avrupa'da sinema sektörü oldukça faal oldu. İkinci Dünya Savaşı sonrası, sinema endüstrisinde de öncülük rolü ABD'ye geçti.
İlk yönetmen Fuat Uzkınay
II. Abdülhamit'in kızı Ayşe Osmanoğlu'nun anılarına göre, Türkiye'de sinemayı, 1896 yılında Bertrand adlı bir Fransız getirmiş ve ilk kez Saray izlemiş. İlk halka açık gösteri ise 1897'de Polonyalı Sigmund Weinberg tarafından yapılmış. Galatasaray'daki Sponek Birahanesi'nin salonundaki gösteride Lumiere'lerin 'Bir Trenin La Ciotat Garına Girişi' adlı film gösterilmiş. 1900'lerin başından itibaren ise yayılmaya başlamış. 1914 yılında Cevat Boyer ve Murat Bey ilk sinema salonunu açmışlar. İlk Türk filmi ise Fuat Uzkınay'ın 1915'te çektiği 'Ayastefanos'taki Rus Abidesinin Yıkılışı' adlı belgesel film olmuş. 1923 - 1939 arası döneminin tek yönetmeni Muhsin Ertuğrul 20'ye yakın film çekmiş.
Eşkiya kurtardı
1970'li yıllar Türkiye'de sinemanın altın yılları. Perde sayısı 2 bin 500'ü, seyirci sayısı 80 milyonu bulmuş. Karate 'pornografik' ve ucuz avantür yapımlar seyirciyi salonlara çekmiş. 200 koltuklu dev sinema salonlarında tüm koltuklar dolmuş. 1970'li yılların ikinci yarısında ise artan şiddet olayları yüzünden yerli film çekilemeyince salonlar kapanmaya başlamış. Bu krizin dönemsel olarak 1995'e kadar sürdüğü belirtiliyor. Salon sayısı 132'ye kadar, seyirci sayısı da 11 milyona kadar düşmüş. Ancak 1995 yılı yeni bir başlangıç olmuş. Eşkiya, yerli filmleri yeniden tahtına oturtmuş.
180 milyar dolar ciro
Dünyada yılda yaklaşık 3 bin film çekiliyor. Bu filmlerden sağlanan toplam ciro 2000 yılı itibarıyla reklam gelirleri de dahil olmak üzere 180 milyar dolar. Bu cironun yüzde 35'i Hollywood tarafından kaydediliyor. Cironun yaklaşık yüzde 55'i reklam, yan ürün satışları ve diğer gelirlerden geliyor.
Mehmet Altıoklar hakkındaki diğer yazılar
|