|
 Her mevsim yemyeþil, orman denizi arasýnda "yüzük taþý" gibi parlayan þirin Taraklý ilçesi...
Taraklý, koruma altýndaki 19. yüzyýl Osmanlý evleriyle son yýllarda keþfedilmiþ, mükemmel bir doða kasabasý.
Cumbalý, renkli evleri, doðasý, tertemiz sokak ve parklarý ile her köþesi tablo yapýlacak, fotoðrafý çekilecek güzellikler sunuyor. Birbirinden güzel osmanlý evleriyle, güleryüzlü Taraklý insaný þehir karmaþasýndan sýkýlmýþ misafirlerini bekliyor.
Denizden 800 metre yükseklikteki Taraklý'nýn rutubetsiz, saðlam, temiz havasýnda, betona yenik düþmemiþ, odun kokulu daracýk sokaklarýnda yapýlan yürüyüþ ise, bambaþka duygu ve zevk veriyor...
Çevresi ormanlarla çevrili, Tarihi Kurþun Camii, yatýrlarý, Osmanlý hamamlarýyla bütünleþmiþ tarihi kasaba evleri insana güzelliklerle dolu anlar yaþatýyor.
Taraklý, sizi þaþýrtacaktýr. Bu kadar yakýnýnýzda, bu kadar el deðmemiþ bir kasabanýn varlýðýna hem þaþýracak hem çok sevineceksiniz.
 100 ila 300 yýllýk evlerin süslediði Taraklý'nýn Osmangazi tarafýndan alýnýþýndan bu yana, halk tahtadan tarak ve kaþýk yapýmýyla uðraþmýþ. ilçeye isminin veren tarak yapýmýna çoktan son verilse de, aðaç oyma el iþlerine devam ediliyor.
4200 nüfuslu küçük bir emekli kasabasý Taraklý. Ýstanbul’a yaklaþýk 2 saatlik bir mesafede. Adeta minyatür bir Osmanlý kasabasý. Öylesine koruyabilmiþ kendisini. Yüksekçe bir tepenin eteðine kuruluvermiþ. Bu da müthiþ güzellik katmýþ Taraklý’ya. Birçok Alternatif spor çeþidine uygun mekanlara sahip. Küçük bir kapalý kutu gibi uzun seneler açýlmayý beklemiþ sanki. Ama bu günlerde bir hayli hareketli. Bu güzellikler araþtýrýlýp incelenmiþ, küçük küçük projelendirilmiþ ve ellerindeki deðerin farkýnda olan insanlar tarafýndan sunulmaya baþlanmýþ. Biz de anlatalým istedik dilimizin döndüðünce. Ola ki yolunuzu düþürüp görmek istersiniz diye.
Taraklý tarihini araþtýrmak isteyen Taraklý’lar, epeyce yazýlý kaynaklara ulaþmýþlar. Aþýk Paþazade tarihinden, Hammer’in Osmanlý Devleti Tarihi, Evliya Çelebi’den, Cumhuriyet dönemi yayýnlara kadar pek çok yazýlý kaynakta geçmiþ Taraklý. Hititler, Frigler, Bitinya’lýlar ve Bizans Ýmparatorluðu Taraklý’da yaþamýþ devletlerden. Yazýlý kaynaklarda, çevresindeki deðerli ormanlardan, bol sulu kaynaklarýndan da bahsediliyor.
Taraklý adýnýn, þimþir aðacýndan veya manda boynuzundan yapýlan taraklardan geldiði görülüyor. Tarak haricinde kaþýkçýlýk da uzun yýllardan beri yapýlýyormuþ. Hatta 1900’lü yýllarda Taraklý kaþýklarý Paris’te sergilenmiþler. Dokumacýlýk ve ipekböcekçiliði de eskilerde yapýlan iþlerden.
 Buram buram tarih kokuyor ve muhteþem bir doðaya sahip Taraklý. Yaklaþýk 300 adet ahþap bina var, 91 tanesi tescilli. Yavuz Sultan Selim’in Ridaniye Seferi sýrasýnda Taraklý’da kýþlayan Veziri Yunus Paþa tarafýndan 1516 yýllarýnda yapýldýðý sanýlan bir cami bütün orijinalliðiyle duruyor. Tepenin hemen eteðine kurulmuþ. Altýndan geçirilen termal bir suyla o devirlerde yerden ýsýtma sistemiyle caminin ýsýtýlmasý saðlanmýþ. Hemen aþaðýda bulunan o yýllardan kalma hamam , sayýsýz tamiratlarla orijinal halinden biraz farklý ama muhteþem ahþap evler bu görüntüyü kamufle etmesini becermiþ. Yüzlerce yýl önceki halini koruyabilmiþ bir de arastasý var. Görülmeye deðer. Toplam sekiz adet kültür ve tabiat varlýðýna sahip. Çevresi 10,5 metre geniþliðinde yaklaþýk 500-550 yaþýnda bir çýnar aðacý, camisi, hamamý, kale, han ve çeþmeden oluþmaktadýr.
Fenerli ev ve Çakýrlar Konaklarý sivil mimarisindeki en güzel iki örnek. Taraklý’ya gittiðinizde hayran olacaksýnýz. Ýki Çakýrlar Konaklarý da, Sakarya Valiliðince “Konukevi” yapýlmak üzere restore edilmeye baþlanmýþ. Ama sýradan bir restorasyon olmayacak bu çalýþma. Konaðýn içini betonlaþtýrýp, dýþarýdan ahþap giydirme yapmayacaklar. Taraklý’lýlar 300 evin de ruhu ile yaþamalarýný istiyor. Biz senelerce arka planda kalýp yoksulluk çektik ama þimdi elimizdeki zenginliðin farkýndayýz, ve onun gelecek nesillere ulaþmasýný saðlayacaðýz diyorlar. Bütün bu evler nefes alýyor ve biz onlarýn betona gömülerek ölmelerine izin vermeyeceðiz diye de ekliyorlar. Bu amaçla, eski ahþap ustalarýnýn çocuklarýný, torunlarýný toplayýp bu konuda olabildiðince hünerli kýlmaya çalýþýyorlar. Ahþap aslýna uygun kullanýlýyor, dolgu malzemesi olarak da özgün malzemelerden yararlanýlýyor. kerpiç ve baðdadi malzemeleri, þýma veya horasan harç kullanýlýyor, giyotin pencereler bezir yaðýyla ovuluyor. Beton, çimento, yaðlý boya, Taraklý evlerinden uzak duracak. Osmanlý’nýn ahþap konaklarý, maðrur ama mütevazi, duygu yüklü, büyükþehirlerden gelen yorgun konuklarýný aðýrlayacaklar.
 Taraklý, eski Ýpek Yolu güzergahý üzerinde. Kadýköy’den geçen Baðdat Devlet yolu, Geyve ve Taraklý üzerinden Ankara’ya ulaþýyordu. Ýpek Yolu’ndaki kervanlarýn konakladýklarý Taraklý’daki han, zorda olsa hala ayakta duruyor. Mutlaka görmelisiniz. Orasý da restorasyona girecek ve 30 yataklý küçük bir iþletme olarak yüzlerce yýl öncesindeki iþlevine devam edecek. Restorasyon projesi bitmiþ, Kamulaþtýrma bedelinin bir kýsmý da çýkmýþ. Eðer orijinal þeklini yakalayabilirlerse Taraklý’nýn deðerine deðer katacaktýr. Bu hanýn odalarýnda dinlenen yorgun bezirganlar, döþemedeki kapaðý kaldýrarak aþaðýda bulunan atlarýný, develerini kontrol ediyorlarmýþ. Mesela bu kapaklarý koruyarak verilecek iþlevsellik çok önemli. 624 metrekarelik , U planlý hanýn bazý kýsýmlarý daha önceden yýkýlmýþ, þimdi yaklaþýk 100 sene sonrasýnda geçmiþi yakalamanýn baþarýsýný yakalamalý Taraklýlar ve bu baþarýnýn keyfini çýkartmalýlar.
 Taraklý’nýn küçük bir kapalý kutu ve saklý bir kent olmasý, 1950’li yýllarda Devlet Kara Yolu’nun Bolu’dan geçmesinden kaynaklanmýþ. Öncelerde 10.000 nüfuslu Taraklý, sanayinin de geliþmesi ve el iþçiliðinin geri plana atýlmasýyla iyice küçülmüþ, içine kapanýp çevredeki büyük illere göç vermeye baþlamýþ. Her ne kadar zaman zaman ormanýn yakýlmasýyla ekime uygun tarlalar elde edilmiþse de doðasý bozulmamýþ, iliþkiler yozlaþmamýþ, bu sevimli ve küçük ilçe hala dýþarýdan gelen insanlarý “Tanrý misafiri” anlayýþýyla karþýlama törelerini yitirmemiþ. Taraklý Belediye Baþkaný Sayýn Tacettin Özkaraman Taraklý’yý, “Kültür, doða ve saðlýk turizminin yeni adresi“ olarak özetliyor. Taraklý ile ilgili gelecek günler için inançlýlar, elerindeki deðerin farkýndalar çünkü. Hemen yaný baþýmýzda bir dinginlik mekaný olsun Taraklý, yorgun bedenlerimize enerji, bezgin ruhlarýmýza canlýlýk katsýn.
NASIL GÝDÝLÝR?
Ýstanbuldan: Ankara istikametine giden TEM giþelerinden girerek, otobandan Adapazarý - Bilecik sapaðýndan çýkýþ yaptýktan sonra Bilecik istikametini takip ederek, 30 km sonra Alifuatpaþa kasabasýna varmadan yeni Göynük-Taraklý yol ayrýmýndan ulaþabilirsiniz. Ýstanbul-Taraklý arasý ortalama bir hýzla 2 saat sürmektedir.
Taraklý'ya tren veya otobuslerle de ulaþabilirsiniz. Harem'den kalkan Göynük otobüsleri Taraklý'dan geçmektedir. Trenle Haydarpaþa'dan Adapazarý'na varýp, Tren garýna yakýn mesafede bulunanTaraklý dolmuþlarýyla kolaylýkla ulaþabilirsiniz.
Nerede Kalýnýr ?
Ýstanbul’a 1,5 / 2 saatlik uzaklýkta. Sabah gidip akþam dönebilirsiniz. Þimdlik herhangi bir konaklama tesisi yok. Fakat belediyenin bir personelinde mevcut bulunan 0 544 491 22 15 nolu telefonu istediðiniz saate arayýp , Taraklý’daki bir evde kalabiliyorsunuz. Pansiyon evler daha öncesinde liste halinde belirlenmiþler. Oda / kahvaltý istenildiðinde öðlen ve akþam yemekleri alabiliyorsunuz ve özgün bir ortamda yaþama þansýnýz oluyor.
Ne Yenilir ?
Böylesine doðal bir ilçede yediðiniz her þey, içtiðiniz su bile damaðýnýzda farklý bir tat býrakmaktadýr. Nohutlu Mantý dýþýnda Taraklý’nýn kendisine özgü bir yemeði yok. Keþkek, yaprak dolmasý, hamur iþleri vs. Ama baþka yerlerde býrakýnýz yemeyi belki adýný bile duymadýðýnýz bir tatlýsý var Taraklý’nýn; UHUT. Bir de köpük helvasý var. Köpük Helvasý Taraklý’nýn çevresindeki diðer yöreler de biliniyor. Çöðen kökü, yumurta, þeker ve glikozla yapýlýp içine tahin katýlarak yeniyor. Ama Uhut çok uzaklardan gelip, Taraklý’larca tanýtýlmýþ bir tatlý. Ve hiç aklýnýza gelmeyen besin maddeleleriyle þeker katýlmadan yapýlýyor. Ýsterseniz anlatmayalým, sürpriz olsun. Ama Uhut’la ilgili küçük bir dip not verelim. Gectiðimiz günlerde Sakarya Valiliðince yapýlan yemek yarýþmasýndaki tatlýlar bölümünde Uhut 3.lük aldý. Bizden söylemesi. Nohutlu Mantý da yemekler kategorisinde Taraklý’ya bir 6.cýlýk getirdi.
Neler yapabilirsiniz?
Yamaç Paraþütüne uygun Taraklý. Treking için bir çok elveriþli güzergaha sahip. Ahþap iþçiliðine merakýnýz varsa, bir Açýkhava Müzesi görünümüyle çok cazip bir yöre. Güzel bir kanyonu, kanyonun altýnda bir maðarasý var. Ama maðara konusunda Belediye Baþkaný Sayýn Tacettin Özkaraman ile irtibata geçildikten sonra program yapýlmasýnda fayda var. En önemlisi fotoðrafçýlýk. Doða ve Tarih tutkunu iseniz ve ölümsüz anlarý karelerinizde ebedileþtirmeyi seviyorsanýz, hemen gidiniz, Taraklý tam size göre.
TARAKLI'NIN TARÝHÝ
Eski adý ''Dablar'' olan Taraklý, Hellenistik dönemde ''Bytinia'' adýný alan bölge içinde olduðu bilinmektedir. Hisartepe'de bulunan iki sarnýç M.Ö.1.Bin ile M.S.2.Bin arasýný tarihlemektedir. Aþýkpaþaoðlu Tarihinde Taraklý'nýn fethinin Karacahisar'ýn fethinden hemen sonra olduðu bilinmektedir. Bu tarih 1289 yýlýdýr.
Joseph Von Hammer ''Osmanlý Devlet Tarihi'' isimli eserinde Taraklý'nýn fethini Osman Bey'in ilk fetihler dizisi arasýnda göstermektedir.Kaynaklarda fetih tarihi farklý olmakla beraber, kesin olan þey Taraklý'nýn Osmanlý Devleti'nin kuruluþunda, ilk Osmanlý Yurdu içerisinde olduðudur.
Evliya Çelebi Seyahatname'sinde þu bilgileri vermiþtir ; ''Taraklý, Bursa Tekfuru tarafýndan yaptýrýlmýþtýr.Osman Gazi'nin fethidir.Yüzelli akçeli kazadýr.Halen kalesi virandýr.Ama kasabasý baðlý,bahçeli, beþyüz'e yakýn mamur evi,üzeri tahta ve kiremitlerle örtülü þirin bir kasabadýr.11 Camii ve 7 kasabasý vardýr.Çarþý içindeki camii güzeldir(Yunuspaþa Camii).Bir hamamý,beþ haný,altý mahalle mektebi ve iki yüz dükkaný vardýr.Hemen herkes, kaþýk ve tarak yapýldýðýndan,bu þehre Taraklý der.Daðlar safi þimþir aðacý kaplý olduðundan halký bunlarý iþleyip Arap ve Acem'e gönderirler. Suyu ve havasý çok güzeldir.Bütün daðlar ormanlarla kaplý av yeridir.Deresi içinde aktýktan sonra,diðer bir nehir vasýtasýyla Sakarya Nehri'ne kavuþur.''
1919 Yunan iþgali ile esaret altýnda kalan þehir,Bursa ve çevresinin kurtuluþu ile tekrar Türklerin eline geçmiþtir.1987'ye kadar Geyve Ýlçesi'ne baðlý bir kasaba iken, bu tarihten itibaren Sakarya Ýli'ne baðlý bir ilçe merkezi haline gelmiþtir.Belediyesi ise 1954 yýlýnda kurulmuþtur.
Geliþmekte olan bugünün Taraklý'sý, önemli yol güzergahýnýn dýþýnda, sakin, meyvesi-sebzesi bol, yemyeþil bir þehir görünümündedir.Þehir ve sokak dokusu bozulmayan ender anadolu kentlerinden birisidir.
Gezelim Görelim hakkýndaki diðer yazýlar |
= Resimli ilanlar
